IDUB Programme at UW - Enhancing PhD Research Support
IDUB Programme at the University of Warsaw aims to elevate research quality by providing support to PhD students through microgrants and scholarships. This initiative fosters opportunities for co-financing various research activities, enhancing the overall research capabilities of doctoral candidates.
Download Presentation
Please find below an Image/Link to download the presentation.
The content on the website is provided AS IS for your information and personal use only. It may not be sold, licensed, or shared on other websites without obtaining consent from the author.If you encounter any issues during the download, it is possible that the publisher has removed the file from their server.
You are allowed to download the files provided on this website for personal or commercial use, subject to the condition that they are used lawfully. All files are the property of their respective owners.
The content on the website is provided AS IS for your information and personal use only. It may not be sold, licensed, or shared on other websites without obtaining consent from the author.
E N D
Presentation Transcript
BULUT BLM MMARS VE BULUT B L M M MAR S VE H ZMET YAPISI H ZMET YAPISI Dr. Fidan HAKKAR
1. Bulut Biliim Mimarisi Bulut bili im mimari yap s fiziksel bir yap dan daha ok hizmet eklindedir. Katmanl yap lar n temelini olu turan Hizmet Tabanl Mimari (Service Oriented Architecture, SOA), servislerin katmanlar halinde birbiriyle ili kideoldu u mimarileri ifade eder. SOA elle tutulur, g zle g r l r bir yap dan ok sistemin kendisini olu turur. Soa (Service oriented architecture - servis odakl mimari); birbirinden farkl servislerin birle ip belirli yap larolu turarak uyumlu al mas n sa layan bir yakla md r. Yani servis i inde servistir. Farkl bir tan m vermek gerekirse birden fazla uygulaman n kendi i indeki mod llerinin/fonksiyonlar n n ba ka uygulamalar taraf ndankullan labilecek ekildetasarland bir yakla md r. https://www.youtube.com/watch?v=wruopIH-_RM
1. Bulut Biliim Mimarisi Normalde ok katmanl uygulamalarda hep bir katman n di er bir katman a rmas gerekir. Bu yakla mda hiyerar inin d zg n olmas gerekmektedir. Basit ve klasik bir rnek vermek gerekirse projenizde bir data katman bir de business katman oldu unu varsayal m. Business katman data katman n a rarak veritaban i lemlerini halleder, tek tarafl d r ve proje bazl olmu olur. Fakat data katman n bir servis olarak olu turursan z tek tarafl olmaktan kar ve istenilen her yerden kullan ma izin verir. Bu ekilde uygulaman n nereden ve/veya hangi platformda al t n n nemi kalmaz. SOA noktadan noktaya (point-to-point) entegrasyonlardaki ba ml l klar ortadan kald r r.
1. Bulut Biliim Mimarisi Bulut bili im mimarisi 5 katmandan olu maktad r. Bu katmanlar: STEMC UYGULAMA PLATFORM ALTYAPI SUNUCU
1. Bulut Biliim Mimarisi STEMC Bulut bili im hizmetlerinden yararlanan ve b ylece bir bulut sistemine ba l durumda olan bile enlerin yer ald b l md r. Bu bile enler hizmet alan son kullan c lar, bu hizmetleri al rken verilerin ula t bilgisayar sistemleri, mobil cihazlar ya da sistemler alt nda kullan lan yaz l mlar olarak ifade edilmektedir.
1. Bulut Biliim Mimarisi UYGULAMA Bulut bili im hizmeti alan kullan c lar n kar l kl etkile im kurmalar n sa layan yaz l mlar n ya da di er program bile enlerinin al t mimari b l md r. Bu b l m kullan c lar n istemci b l m nden k p sunucu taraf na girdikleri ilk mimari b l m olma zelli ine sahiptir.
1. Bulut Biliim Mimarisi PLATFORM Bulut bili imin ilgili hizmet s re lerinin yerine getirilmesi ve yine bu s re lerin devam ettirilmesi i in gerekli t m iyile tirmelerin ve geli tirmelerin yap ld b l md r. Bulut bili im kapsam nda kullan c lara sunulan yaz l mlar n ve bu ba lamdaki verilerin i ledi i zemini ifade etmektedir.
1. Bulut Biliim Mimarisi ALTYAPI Bulut bili im kapsam nda hizmetler s ras nda ger ekle en i lemlerin sorunsuz ekilde yerine getirilebilmesi i in, kurulum, bak m , g venlik, veri ortam n n kontrol gibi s re lerin incelendi i mimari b l md r. Bu s re ler sanalla t rma teknolojisi yard m yla ger ekle tirilmektedir. Sanalla t rmakavram , i letim sistemleri, depolama cihazlar veya a kaynaklar gibi cihazlardan herhangi birinin sanal olarak kurulmas ve bu yap lar n soyut olarak istenilen ekildeki yaz l m sistemlerinin olu turulmas d r.
1. Bulut Biliim Mimarisi SUNUCU Mimarinin en alt b l m n olu turan katmand r. Bulut bili imde istenilen hizmet s recinin yerine getirilmesini sa layan donan m ve yaz l mla ilgili bile enlerin yer ald b l m olarak bilinir.
2. Bulut Biliimin Hizmet Yaps Temel akt rler (T ketici, Servisi Sa lay c ve Servis Geli tirici), bunlar n talep etti i ya da yerine getirdi i fonksiyonlar ve birbirleri ile etkile imi.
TKETC (Hizmet Al c lar) Servis sa lay c n nsundu u hizmetleri (yaz l m, platform ya da altyap servisleri) t keten kurum ya da bireylerdir. Genellikle abone olduklar servisleri kulland k a de modeline g re kullan rlar. Abonelik, sa lanan web arabirimi ya da programlama aray zleri (API) ile program i erisinde ger ekle tirilir. T ketici, servis sa lay c ile hizmet seviyesi anla mas (SLA) ya da kontrat esas na g re al yor olabilir. T ketici ger ekle tirece i fonksiyona ya da role ba l olarak farkl kullan c arabirimi ya da programlama aray z kullan yor olabilir.
TKETC rne in,kulland sanal makinay al t rmak, durdurmak, silmek gibi y netsel i ler i in web arabirimini kullanabilece i gibi uygulama i erisinden API kullan yor olabilir. Servis sa lay c t keticiye servisin kullan m hakk ndadetayl analitik bilgi sunabilmelidir. Servis sa lay c kullan c ya servisi kullanabilmesi ve kullan rken olu an problemleri giderebilmesi i in gerekli yard m sa lar R: (https://www.diaakademi.com/dia-egitim-videolari/). T ketici; abonelik, y netim, yard m, servisin t ketimi i lemlerinieri imkatman zerinden ger ekle tirir. Eri imkatman , web aray z ve API lerdir.
SERVS SALAYICI (Hizmet Sa lay c lar) Servis sa lay c , servisi planlay p kurar ve t keticiye ula t r r. Sundu u servisler temel olarak, altyap (IaaS), platform (PaaS), yaz l m (SaaS) servisleridir. Servis geli tiricileringeli tirdi i uygulama ve servisler bunlar n zerine kuruludur. Uygulama katman ile g sterilen budur. izimin en alt nda g r len donan mkatman , servislerin zerinde ko tu u fiziksel donan m g stermektedir. Sunucular, veri saklama cihazlar ,ileti imekipmanlar bunlardan baz lar d r. Sunucular genellikle x64 tabanl ,d k maliyetli ekipmanlard r. Donan m n hemen st nde ekirdek yaz l m ile ifade edilen k s m,i letim sistemi ya da sanal makina y netim katman d r. Sanalla t rma bu a amadaba lamaktad r.
SERVS SALAYICI (Hizmet Sa lay c lar) ekirdek yaz l m n st nde bilgi i leme, veri saklama, ileti ima lar gibi sanalla t r lm kaynaklar bulunmaktad r. Sanalla t rma Bulut Servislerinin (otomatik provizyonlama, kulland k a de ve elastikiyet ile beraber) en belirgin zelli idir. Bu yap n n sorunsuz al abilmesi i in servis sa lay c n n temel y netim servislerini olu turmas gerekmektedir. Bunlar sa tarafta Y netim ba l alt nda g sterilmektedir. Kullan c n naboneli indenkaynaklar natanmas na, sisteme eklenen yeni donan m nkullan mahaz r hale getirilmesine kadar t m provizyon s re lerinin otomatik i ak lar halinde hayata ge irilmi olmas en nemli fonksiyonlardan biridir. Kapasite planlamas nda yetkinlik, kaynaklar nkullan c n n talebi durumunda verilip al nabilmesi (elastiklik) i in nemlidir.
SERVS SALAYICI (Hizmet Sa lay c lar) Servis sa lay c n n hizmet destek ba l alt ndaki ITIL (Bilgi Teknolojisi Altyap K t phanesi, BT servislerini eksiksiz ve en iyi kalitede y netmek zere geli tirilmi servis y netim metodolojisidir.) s re lerini (konfig rasyon y netimi, de i iklik y netimi, problem y netimi, v.d.) ba ar ylauygulamas bir di er gerekliliktir. Buna ba l olarak etkin bir izleme ve l mleme yap s kurulmu olmal d r. Faturaland rma l mleme verisi zerine dayanmaktad r ve kulland k a de modeli i in l mleme hayatidir. Aksi takdirde servis sa lay c para ya da m teri, bazen de her ikisini birden kaybedebilir.
SERVS SALAYICI (Hizmet Sa lay c lar) SLA (hizmet seviyesi anla mas ) y netimi t ketici beklentilerinin kar land ndan emin olmak i in gereklidir. Servis Sa lay c her katmandaki gerekli g venli i, servis geli tiricilerin ve t keticilerin ihtiya duydu u g venlik servislerini sa lamal d r. Bu nedenle g venlik dikey olarak her katmanla ili kilig sterilmi tir. Son olarak servis sa lay c t ketici ve geli tiriciler i in gerekli eri imkatman n sa lamal d r. Eri imkatman standart protokoller zerinde kurulu kullan c aray zleri ve API lardanolu ur. Kullan lanAPI lar konusunda ne yaz k ki benzer servisler i in bile bir standart olu mam t r.
SERVS GELTRCLER (Hizmet Geli tiriciler) Servis geli tirici, servis sa lay c n nsunmu oldu u temel servisleri al p yeni uygulama ya da servisler olu turur. Bunun i in servis olu turma,yay nlama ve izleme fonksiyonlar n n servis sa lay c taraf ndansa lanmas na gereksinim duyar. Olu turdu u servis ile ilgili analitik bilgi geli tirici i in nemlidir ve servis sa lay c taraf ndansa lanmal d r. Servis geli tirici i in f rsatlar hayal g c ile s n rl d r. Tamamen yeni bir servis geli tirebilece i gibi, var olan servisi kendi markas n olu turarakgeni bir alana pazarl yor da olabilir.
Kaynaklar: Topalo lu, M., zki i, H. Ve Tekkanat, E. (2017). Bulut Bili im. Ankara: Se kin https://www.kadir.xyz/yazi/60/soa-mimarisi-nedir/ https://yukselis.files.wordpress.com/2012/01/bulutbilic59fimelkitabc4b1.pdf
