Understanding Child Custody Rights and Responsibilities After Divorce

Amalan hak penjagaan anak selepas perceraian; Amalan terbaik Seminar Kebangsaan Solusi Hadanah di Mahkamah Syariah USIM 26 Sept 2019

Definisi Hadanah Surah al Baqarah: 233 Dan ibu-ibu hendaklah menyusui anak-anak mereka selama dua tahun genap ia itu bagi orang yang ingin menyempurnakan penyusuan. Dan kewajipan bapa pula ialah memberi makan dan pakaian kepada ibu dengan yang makruf. Seseorang tidak dibebani dengan kadar kemampuannya. Janganlah seorang ibu menderita kesengsaraan dengan sebab anaknya dan janganlah pula seorang bapa dijadikan menderita kesengsaraan dengan sebab anaknya, dan wraith juga menanggung kewajipan demikian.

Intisari ayat Memberi maksud Hak anak untuk di jaga kebajikan tumbesarannya Perkongsian tanggungjawab dalam perkahwinan dan juga selepas perceraian; ibu menyusu dan bapa memberi nafkah kepada ibu yang melahirkan anaknya mengikut kadar kemampuannya Tidak membebankan mana mana pihak Jika memilih untuk disusukan oleh orang lain mestilah dengan persetujuan kedua dua ibu bapa

Maksud Hadanah memeluk Kasih sayang Belaian Menjaga keperluan mengikut tahap umur bagi sesiapa yang mendapat hak hadanah Hukumnya adalah wajib dan penjaga adalah seorang yang mempunyai kemampuan menjaga kebajikan kanak kanak di bawah pemeliharaannya. (qualities of custodian)

Prinsip asas dalam hadanah Kebajikan anak- MASLAHAH SECTION 87 Undang-undang Keluarga Islam; 1) Sesuatu perintah jagaan boleh dibuat tertakluk kepada apa-apa syarat yang difikirkan oleh Mahkamah patut dikenakan dan, tertakluk kepada syarat-syarat, jika ada, yang dipakai dari semasa ke semasa, perintah itu adalah menghakkan orang yang diberi jagaan itu untuk memutuskan semua soal yang berhubungan dengan pendidikan dan pelajaran kanak-kanak itu. Kes; Abdul Rahman v Husna dan seorang lagi (1998) JH 221 (xii Bahagian ii) SECTION 86 KEBAJIKAN ANAK MENJADI TUJUAN YANG HENDAK DICAPAI MELALUI PERINTAH YANG DIBUAT OLEH MAHKAMAH

Keutamaan kepada ibu (custodian) section 81 dan 86 anggapan undang- undang (3) Adalah menjadi suatu anggapan yang boleh dipatahkan bahawa adalah untuk kebaikan seseorang kanak-kanak semasa masa dia kecil supaya berada bersama ibunya, tetapi pada memutuskan sama ada anggapan itu dipakai bagi fakta mana- mana kes tertentu, Mahkamah hendaklah memberi perhatian kepada tidak baiknya mengacau kehidupan seseorang kanak-kanak dengan bertukar-tukarnya jagaan. (4) Jika ada dua orang atau lebih kanak-kanak daripada mana-mana perkahwinan, Mahkamah tidaklah terikat meletakkan kedua-dua atau kesemuanya dalam jagaan orang yang sama tetapi hendaklah menimbangkan kebajikan tiap-tiap seorangnya secara berasingan.

Hubungan kebapaan (guardian) Section 88 Sungguh pun hak terhadap hadhanah atau jagaan anak mungkin terletak hak pada seseorang lain, bapa adalah penjaga hakiki yang pertama dan utama bagi diri dan harta anaknya yang belum dewasa, dan apabila bapa telah mati, maka hak di sisi undang-undang bagi menjaga anaknya itu adalah turun kepada salah seorang yang berikut mengikut susunan keutamaan yang berikut, iaitu (a) datuk lelaki di sebelah bapa; (b) wasi yang dilantik menurut wasiat bapa; (c) wasi kepada wasi bapa; (d) wasi datuk lelaki di sebelah bapa; (e) wasi kepada wasi datuk di sebelah bapa: Dengan syarat bahawa dia adalah seorang Islam, seorang dewasa, adalah siuman, dan boleh dipercayai.

Kemahuan kanak kanak (hak memilih) (1) Hak hadhinah bagi menjaga seseorang kanak-kanak adalah tamat setelah kanak-kanak itu mencapai umur tujuh tahun, jika kanak-kanak itu lelaki, dan umur sembilan tahun, jika kanak-kanak itu perempuan, tetapi Mahkamah boleh, atas permohonan hadhinah, membenarkan dia menjaga kanak-kanak itu sehingga kanak-kanak itu mencapai umur sembilan tahun, jika kanak-kanak itu lelaki, dan umur sebelas tahun, jika kanak-kanak itu perempuan. (2) Setelah tamatnya hak hadhinah, jagaan adalah turun kepada bapa, dan jika kanak-kanak itu telah mencapai umur kecerdikan (mumaiyiz), maka kanak-kanak itu adalah berhak memilih untuk tinggal dengan sama ada ibu atau bapanya, melainkan jika Mahkamah memerintahkan selainnya.

Isu-isu berbangkit Kebajikan anak- tidak dinyatakan secara jelas dalam undang-undang kerana peruntukan banyak memberi tumpuan kepada budi bicara hakim untuk membuat keputusan. Salah faham terhadap tanggunjawab ibubapa terutama selepas perceraian menjadikan tuntutan hadanah sebagai tempat perebutan anak Hak kanak-kanak untuk memilih atau bersuara tentang kemahuannya kurang diberi penekanan dalam prosiding mahkamah terutama dalam kes penyelesaian melalui sulh (infrastruktur) Penilaian dari pihak ketiga seperti pakar kanak-kanak, kaunselor tidak menjadi kemestian Mewujudkan budaya TARIK TALI antara ibu dan bapa atau penjaga yang lain Tiada peruntukkan berkait dengan tanggungjawab keibu bapaan

Undang-undang antara bangsa; sudut pandang Australia promote shared responsibility or co parenting post divorce- biological parents are forever. UK- Menghapauskan perkataan custody dan menggantikan dengan perkataan care and control dan kemuadiannya joint custody Shared parenting and shared responsibility digunakan secara meluas selepas menyedari masalah timbul dalam tuntutan penjagaan anak selepas perceraian Menggalakkan kedua ibu bapa memberi tumpuan kepada anak anak terutama selepas perceraian

Tanggungjawab keibu bapaan- definisi Merujuk kepada kepada hak dan tanggungjawab yang perlu dilaksanakan oleh ibu bapa terhadap anak mereka sama ada dalam perkahwinan atau selepas berlakunya perceraian, dan sama ada ibu atau bapa tinggal bersama ataupun tidak dengan kanak kanak itu. Terma parental responsibility diterimapakai diperingkat antarabangsa dan diterjemahkan dalam bentuk polisi dan undang-undang.

skop Menyediakan tempat tinggal Memberi perlindungan dan nafkah Hak untuk diberitahu tentang perkembangan anak-anak kepada pihak yang tidak tinggal bersama disiplin anak- pergaulan yang sihat dengan kawan kawan Menyediakan kemudahan pembelajaran yang baik- ibu bapa juga hendaklah mengajar anak dirumah untuk mengembangkan lagi keupayaan mereka Bersetuju tentang rawatan perubatan Memberi nama atau identiti anak (bersetuju terhadap perubahan kepada nama) Menjaga harta mereka Ibu bapa hendaklah memastikan anak tersebut diberi nafkah Bertanggungjawab terhadap perangai anak

Tanggungjawab keibubapaan dari aspek perundangan HAK KANAK-KANAK Mereka yang boleh mendapat tanggungjawab keibubapaan ialah; Ibubapa Ibu atau bapa (e.g unmarried) Penjaga Bapa angkat Pegawai kebajikan Masyarakat (Child Act 2001) Perlaksanaan tanggungjawab; Bersama atau berasingan kecuali undang undang memperuntukkan sebaliknya. E.g persetujuan untuk memindahkan tempat tinggal anak luar dari bidangkuasa, pengangkatan, pembelajaran anak

International standard- CRC Article 18 (Parental responsibilities; state assistance): Both parents share responsibility for bringing up their children, and should always consider what is best for each child. Governments must respect the responsibility of parents for providing appropriate guidance to their children the Convention does not take responsibility for children away from their parents and give more authority to governments. It places a responsibility on governments to provide support services to parents, especially if both parents work outside the home

CEDAW: 50-50 konsep (d)The same rights and responsibilities as parents, irrespective of their marital status, in matters relating to their children; in all cases the interests of the children shall be paramount; Kebanyakan negara barat menggunapakai konsep 50:50 dalam menguruskan jagaan anak selepas perceraian Shared Responsibilities and share time Kekuatan dan kelemahan konsep ini; Impractical shared time Domestic violence- sukar dibuktikan

Hak keibubapaan (e.g Children Act 1989 UK) Section 3- All the rights, duties, powers, responsibility and authority which by law a parent of a child has in relation to the child and his property right to physical possession of that child, contact with the child, decide on the child s education, choose the child s religion, consent to medical treatment of the child, choose the child s surname register the child s birth, consent to the child s adoption, discipline the child, a right to appoint a guardian for the child, and bring legal proceedings in respect of the child. SUBJECT TO THE BEST INTEREST OF THE CHILD

Shared Parental Responsibility Act 2006- section 60B (1)(2) Australia ) The objects of this Part are to ensure that the best interests of children are met by: (a) ensuring that children have the benefit of both of their parents having a meaningful involvement in their lives, to the maximum extent consistent with the best interests of the child; and (b) protecting children from physical or psychological harm from being subjected to, or exposed to, abuse, neglect or family violence; and (c) ensuring that children receive adequate and proper parenting to help them achieve their full potential; and (d) ensuring that parents fulfil their duties, and meet their responsibilities, concerning the care, welfare and development of their children. (2) The principles underlying these objects are that (except when it is or would be contrary to a child s best interests): (a) children have the right to know and be cared for by both their parents, regardless of whether their parents are married, separated, have never married or have never lived together; and (b) children have a right to spend time on a regular basis with, and communicate on a regular basis with, both their parents and other people significant to their care, welfare and development (such as grandparents and other relatives); and (c) parents jointly share duties and responsibilities concerning the care, welfare and development of their children; and (d) parents should agree about the future parenting of their children; and (e) children have a right to enjoy their culture (including the right to enjoy that culture with other people who share that culture).

Undang undang di Malaysia Guardianship of Infants Act 1961 S.3 tanggungjawab penjaga untuk memberikan sokongan, kesihatan dan pelajaran S.5 hak yang sama antara ibu dan bapa Law Reform 1976 custody-the person given custody to decide all questions relating to the upbringing and education(including religious education) of the child. Emphasis- right to care and right to access Maintenance- duty of a man but the mother may be ordered to pay if she has reasonable means (s.93 (2)) No provision on joint custody order. Depend on the creativity of the court

Islamic Family law Dividing role- father to maintain and the mother to look for emotional and psychological development After divorce- the duties remain the same, the father to provide maintenance and the mother to give love and affection No provision on joint custody

Cabaran dan cadangan Pemahaman yang tidak jelas tentang hak jagaan dan hak lawatan Menjejaskan kualiti tanggungjawab keibubapaan terutama selepas perceraian Konflik berpanjangan disebabkan dendam yang tidak dapat diselesaikan Membudayakan co-parenting terutamanya selepas perceraian Mewujudkan sistem sokongan yang sesuai bagi membantu ibu bapa menguruskan tanggungjawab mereka